تحلیل باستان¬شناختی محوطه¬های ساسانی شهرستان خمین

نویسندگان

سید مهدی موسوی نیا

چکیده

شهرستان خمین در استان مرکزی و حد فاصل مرکز فلات ایران و زاگرس مرکزی واقع شده است. این موقعیت خاص جغرافیایی، خمین را به منطقه­ای گذرگاهی بین دو حوزۀ فرهنگی فوق تبدیل کرده است. عبور شاخه­ای از جاده ابریشم از شهرستان خمین، به همراه آثار و یادمان هایی از دو دورۀ اشکانی و ساسانی در داخل و پیرامون این شهرستان، همچون معبد خورهه، آتشکده آتشکوه، میل ملیون، سنگ نوشته های پهلوی درۀ غرقاب و ...، کمابیش بر نقش و جایگاه این شهرستان و اهمیت آن در سیر تاریخ فرهنگی ایران گواهی می­دهد. با این وجود، اطلاعات خاصی از کم و کیف باستان­شناسی این منطقه از ایران در دست نیست؛ لذا در نوشتۀ حاضر سعی می­شود بر اساس داده­های باستان­شناسی به دست آمده از دو فصل بررسی باستان­شناسی این شهرستان، ضمن توصیف باستان­شناسی منطقه در دورۀ ساسانی، الگوهای مؤثر در شکل­گیری و پراکندگی محوطه­های ساسانی منطقه شناسایی و بازسازی گردد. در این راستا با استفاده از نرم افزار gis اطلاعات باستان­شناسی ساسانی شهرستان خمین در بافت محیطی منطقه قرار می­گیرد تا الگوهای محیطی مؤثر در شکل­گیری و پراکندگی محوطه­ها شناسایی و بازسازی گردد. از متون تاریخی نیز در راستای درک بهتر این پراکندگی­ها استفاده ­گردیده است.

منابع مشابه

تحلیل باستان شناختی محوطه های ساسانی شهرستان خمین

شهرستان خمین در استان مرکزی و حد فاصل مرکز فلات ایران و زاگرس مرکزی واقع شده است. این موقعیت خاص جغرافیایی، خمین را به منطقه­ای گذرگاهی بین دو حوزۀ فرهنگی فوق تبدیل کرده است. عبور شاخه­ای از جاده ابریشم از شهرستان خمین، به همراه آثار و یادمان‌هایی از دو دورۀ اشکانی و ساسانی در داخل و پیرامون این شهرستان، همچون معبد خورهه، آتشکده آتشکوه، میل ملیون، سنگ‌نوشته‌های پهلوی درۀ غرقاب و ...، کمابیش بر ...

متن کامل

بررسی و تحلیل داده های باستانشناختی حوضه رودخانه هراز شهرستان آمل در دوران ساسانی و صدر اسلام

چکیده منطقه مورد بررسی حوضه رودخانه هراز (در محدوده سیاسی شهرستان آمل) با مساحتی بالغ بر 4/3074 کیلومتر مربع دارای کوههای بلند و صعب العبور، جنگلهای فراوان، دشت و دره های متعدد از دیر باز مورد توجه و سکونت جوامع باستانی بوده است. اساس پژوهش حاضر منوط به مطالعه و تحلیل داده های باستانشناسی حاصل از بررسی این حوضه است؛ بر این مبنا، منطقه آمل مورد بررسی میدانی و پیمایشی قرار گرفت و در قالب این ...

15 صفحه اول

معرفی و شناسایی گونه های خانواده Sphecidae در شهرستان خمین

در بررسی­ هایی که به منظور جمع آوری و شناسایی فون زنبورهای خانواده Sphecidae در 17 منطقه از شهرستان خمین طی سال­ های 1389 و 1390، با استفاه از تور حشره­ گیری، تله مالیز، تله لگنی زرد و تله پنجره­ ای به ­عمل آمد، جمعا 24 گونه متعلق به هفت جنس و چهار زیرخانواده به شرح زیر جمع ­آوری و شناسایی گردید. شناسایی گونه­ ها به تایید دکتر Schmid-Egger از آلمان رسید. کلیه گونه­ ها برای اولین­ بار از استان م...

متن کامل

بررسی باستانشناختی نقوش حیوانی در مهرهای ساسانی مجموعه نیری(موزه ملی)

چکیده: باتوجه به اهمیت مهرهای ساسانی که جزء اسناد و مدارک اصیل و دست اول محسوب می شوند، مطالعه ی جامع درمورد آنها امری ضروری و اجتناب ناپذیراست. هنر دوره ی ساسانی ازهرمنظری که بررسی شود دریچه ی تازه ای برگستره ی دانش باستان-شناسی می گشاید و جنبه های مختلف زندگی این دوره را نشان می دهد. هنر مهرسازی و حکاکی نقوش روی مهرها که هنری قدیمی محسوب می شود در دوران ساسانیان اهمیت ویژه ای یافت. نقوشی...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات باستان شناسی

ناشر: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

ISSN 2288ـ1026

دوره 4

شماره 2 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023